مقدمه:
درمان با PRP (پلاسمای غنی از پلاکت) به عنوان یک روش نوین و غیرتهاجمی برای بهبود آرتروز زانو مورد توجه قرار گرفته است. در سال‌های اخیر، پژوهش‌های متعددی به بررسی دوز مناسب، ترکیب‌های درمانی و پاسخ بیماران به این روش پرداخته‌اند. در این مطلب به جدیدترین یافته‌های علمی در این زمینه می‌پردازیم تا به بیماران و متخصصان در تصمیم‌گیری آگاهانه کمک کنیم.
۱. دوز بهینه برای تزریق PRP
طبق یک متاآنالیز شبکه‌ای منتشر شده در Journal of Orthopaedic Surgery and Research در سال ۲۰۲۵، تزریق سه نوبت PRP در فواصل مشخص، بهترین نتیجه را در کاهش درد و بهبود عملکرد زانو دارد. تزریق کمتر یا بیشتر از این میزان اثربخشی کمتری نشان داد.
۲. آیا ترکیب PRP با اسید هیالورونیک مؤثرتر است؟
پاسخ بله است. مطالعه‌ای در Clinical Rehabilitation نشان داد که ترکیب PRP با اسید هیالورونیک (HA)، در مقایسه با تزریق تکی از هرکدام، منجر به بهبود سریع‌تر و پایدارتر درد و عملکرد مفصل می‌شود. این اثر به دلیل بازسازی بافتی توسط PRP و محافظت غضروف توسط HA است.
۳. اثرات طولانی‌مدت درمان با PRP
نتایج تحقیقات نشان داده‌اند که مزایای PRP تا ۱۲ ماه بعد از تزریق نیز قابل مشاهده هستند، به‌ویژه زمانی که با HA ترکیب شود. این در حالی است که تزریق کورتون اغلب فقط در کوتاه‌مدت مؤثر است.
۴. چه افرادی بهترین پاسخ را به PRP می‌دهند؟
بر اساس داده‌های ژاپن که در کنگره ISAKOS ارائه شد، درمان با PRP در افراد زیر مؤثرتر است:
- زنان
- افراد زیر ۶۰ سال
- بیماران با آرتروز خفیف تا متوسط (درجه ۱ تا ۳)
افراد با آرتروز پیشرفته یا ناهماهنگی مفصل پاسخ ضعیف‌تری نشان دادند.
۵. ترکیب PRP با فیزیوتراپی = اثربخشی بیشتر
مطالعه‌ای در Archives of Physical Medicine and Rehabilitation نشان داد که ترکیب PRP با تمرینات فیزیکی ساختاریافته (مانند تقویت عضلات ران، کشش، و تمرینات تعادلی) نتایج بهتری نسبت به هر درمان به‌تنهایی دارد.
جمع‌بندی: توصیه‌های کلیدی
- تزریق سه‌مرحله‌ای PRP، بهترین دوز شناخته‌شده است.
- ترکیب با اسید هیالورونیک باعث افزایش اثربخشی درمان می‌شود.
- اثرات درمانی تا یک سال پس از تزریق باقی می‌ماند.
- بیماران جوان و در مراحل اولیه آرتروز بیشترین سود را می‌برند.
- همراهی با فیزیوتراپی می‌تواند نتایج را دوچندان کند.